Batı Trakya'daki Azınlık Öğrenci Nüfusu’na Genel Bir Bakış
Azınlık mensuplarının eğitim düzeyi genelde çok düşüktür. Yakın zamana kadar, azınlık çocukları için eğitim sadece ilkokul düzeyinde genelleşmiş durumdaydı. Ama bu olumsuz durum, son on yıldır hızla iyiye doğru değişmektedir. Eğitimin her düzeyinde okula giden çocukların sayısı artmakta ve dokuz yıllık zorunlu eğitime (ilk + orta öğretim) devam eden azınlık çocuklarının oranı kısa süre içinde %100'e ulaşma eğilimindedir.
İlköğretim
Anaokulları
Okul öncesi çağındaki çocuklara yönelik eğitim konusunda ilk belirtilmesi gereken husus, azınlık anaokullarının olmadığı, daha doğrusu böyle okulların açılmasına mevzuatın izin vermediğidir. Yunanca eğitim veren devlet anaokullarına devam eden azınlık çocuklarının sayısı ise, hâlâ az olmakla beraber, son zamanlarda büyük artış göstermiştir.
Devlet Anaokullarındaki Azınlık Çocukları
|
Ksanthi (İskeçe) ili |
Rodopi (Rodop) ili |
Toplam |
1994-95 |
69 |
43 |
112 |
2002-03 |
471 |
205 |
676 |
2006-07 |
547 |
297 |
844 |
2009-10 |
995 |
478 |
1.482 |
İlkokullar
İlkokul çağındaki azınlık çocuklarının en büyük bölümü (yaklaşık üçte ikisi), ebeveynlerinin (anne ve babalarının) kararıyla, yalnız azınlık çocuklarına mahsus, eğitim sisteminin ayrı bir parçası olan, ikili ve iki dilli (Yunanca ve Türkçe) bir müfredat uygulayan azınlık ilkokullarında okumaktadır. Bu okullarda, Yunanca okutulan dersleri çoğunluk mensubu öğretmenler, Türkçe okutulan dersleri de azınlık mensubu veya Türkiye'den gelen öğretmenler vermektedir.
Batı Trakya'da Azınlık İlkokullarına Giden Çocukların Sayısı
|
Ksanthi (İskeçe) İli |
Rodopi (Rodop) İli |
Evros (Meriç) İli |
Toplam |
1991-92 |
3.492 |
3.237 |
519 |
7.248 |
2002-03 |
3.080 |
3.258 |
549 |
6.887 |
2006-07 |
3.057 |
3.037 |
553 |
6.647 |
2009-10 |
2.990 |
2.565 |
444 |
5.999 |
Azınlık çocuklarının geri kalan bölümü (yani yaklaşık üçte biri), bütün çocuklara açık olan ve derslerin sadece Yunanca okutulduğu devlet ilkokullarına devam etmektedir. 1996-97 ders yılında, Ksanthi ve Rodopi illerinde, devlet ilkokullarında okuyan azınlık çocuklarının sayısı yaklaşık 300 kadardı. 2009-10 ders yılında ise, bu okullara devam eden azınlık çocuklarının sayısı 2.880’e ulaşmıştır. Bu artış eğilimi Ksanthi ilinde daha da belirgindir. Azınlık çocukların neredeyse tamamı ilköğretimi tamamlamaktadır.
Yalnız, özel ekonomik ve toplumsal sorunları olan ailelerin çocukları, bu kurala bir istisna teşkil etmektedirler. Genellikle bölgedeki şehirlerin eteklerinde, dış semtlerinde yaşayan bu aileler, daha iyi bir iş aramak için sık sık yer değiştirmektedirler. Programımız, bu öğrencileri desteklemeyi hedefleyen sistemli çalışmalar düzenlemekte, onların eksik eğitim ve okulu yarıda bırakıp terk etme gibi sorunlarını hafifletmeyi amaçlamaktadır.
Ortaöğretim
Ortaöğretim düzeyinde, Batı Trakya'da, öğretimin yalnız Yunanca yapıldığı devlet ortaokul ve liseleri ile teknik-meslek liselerinin yani sıra, Yunanca ve Türkçe eğitim veren biri Ksanthi'de öbürü Komotini'de (Gümülcine’de) olmak üzere iki azınlık ortaokul ve lisesi, ve ayrıca biri Komotini'de öbürü Ksanthi'nin Ehinos (Şahin) köyünde olmak üzere iki de İslami okul (medrese) bulunmaktadır.
Ortaokullara giden azınlık öğrencilerinin sayısı son 15 yılda önemli ölçüde artmıştır. Hatta ortaöğretimdeki azınlık çocuklarının oranının %100'e yaklaşma eğiliminde olduğu bile söylenebilir. Bu çocukların yaklaşık dörtte-biri, yalnız azınlık mensuplarına mahsus okullarda, yani azınlık ortaokul ve liseleri ile medreselerde, dörtte-üçü de devlet ortaokul ve liselerinde okumaktadır. Bu eğitim düzeyinde, azınlık öğrencileri açısından son yıllarda gözlemlenen belirgin düzelmeye rağmen, hâlâ aynı sınıfı tekrar etmek zorunda kalan veya eğitimini yarıda bırakıp okulu terk eden çok sayıda çocuk vardır. İlkokuldan 1997-98 ders yılında mezun olmuş çocukların, ortaöğretimdeki okulu terk etme oranı %65'ti. Azınlık çocuklarının ortaokulu terk etme oranında son zamanlarda bir düşüş gerçekleşmişse de, bu oran ulusal ortalamanın hâlâ çok üzerindedir.
Liselere giden eden azınlık öğrenci oranı da son zamanlarda artış kaydetmiştir. Azınlık çocuklarının önemli bir kısmı ise bugün teknik-meslek liselerine devam etmektedir.
Ortaokullardaki Azınlık Öğrencileri – Ksanthi ve Rodopi illeri
|
Devlet Ortaokulları |
Azınlık Ortaokulları |
Medreseler |
Toplam |
1991-92 |
504 |
262 |
175 |
941 |
2002-03 |
2.089 |
659 |
188 |
2.936 |
2006-07 |
2.410 |
714 |
304 |
3.428 |
2009-10 |
2.640 |
668 |
273 |
3.581 |
Lise ve Teknik-Meslek Liselerindeki Azınlık Öğrencileri -
Ksanthi ve Rodopi illeri
|
Devlet Liseleri |
Azınlık Liseleri |
Teknik- Meslek Liseleri |
Toplam |
1989-90 |
49 |
55 |
127 |
231 |
2002-03 |
431 |
330 |
465 |
1.226 |
2006-07 |
807 |
416 |
773 |
1.996 |
2009-10 |
1.098 |
443 |
1.061 |
2.602 |
Kaynak: Yukarıda sunulan tüm veriler Eğitim Bakanlığı'nın ilk ve ortaöğretim müdürlüklerinden ve Yrd. Doç. Dr. Nelli Askouni'nin Η εκπαίδευση της μειονότητας στη Θράκη. Από το περιθώριο στην προοπτική της κοινωνικής ένταξης [Trakya'daki Azınlığın Eğitimi: Kenarda Bırakılmışlıktan Toplumsal Entegrasyon Olanağına] isimli kitabından (Atina: Alexandria Yayınları, 2006) alınmıştır.